Prawdzic

 A ja widziałam, jak Robert tę śliczność maluje, o!

Jak ten czas leci. Minęło już sześć lat z okładem od czasu gdy malowałem ostatnią tarczę. I choć proponowano mi później to zajęcie kilkakrotnie, odmawiałem, skupiając się na malowaniu figur. Tym razem dałem się namówić i oto efekt.

Tarcza wzorowana na zabytkach z 2 poł. XV wieku ( patrz obiekt o numerze kat. 25.26.1 w Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku). Tarczę zdobi herb Prawdzic. To jeden z najstarszych polskich znaków rodowych, opisany już przez Jana Długosza w dziele Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae. O posługujących się tym herbem kronikarz pisał tak: Ród ten… z Nadrenii przybywszy, połączył się z domem polskim, który zwał się Prawda, w jedną rodzinę; w nim mężowie skłonni do zuchwalstwa.

Co ciekawe, zanim za opisywanie herbu Prawdzic zabrali się rodzimi heraldycy i kronikarze, wcześniej jego wizerunek ozdobił karty jednego z najstarszych europejskich herbarzy – holenderskiego Wapenboek Gelre.

Spośród wielu pieczętujących się tym herbem warto wspomnieć dwóch.

Urodzonego w 1588 strażnika wielkiego koronnego Samuela Łaszcza, o którym mówiono, że niewykonanymi wyrokami sądowymi podbijał sobie delię. Na pewno materiału mu starczyło. Był skazany 236 razy na banicję a 47 razy obłożono go infamią za gwałty i rabunki. On to również miał być propagatorem tak popularnego między braćmi szlachtą podgolonego czuba, inaczej zwanego wysokim cięciem polskim. Choć przeszedł do historii jako awanturnik i warchoł, pamiętać trzeba także o tym iż bił się dzielnie w bitwach pod Chocimiem w 1621 i pod Piławcami w 1648.

Prawdzicem był także Antoni Patek, urodzony w 1812 roku. Udział w powstaniu listopadowym okupił ranami za co otrzymał Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari. Emigrował do Szwajcarii, gdzie zajął się wyrobem zegarków i w 1845 roku założył firmę Patek Philippe & Co.